Όπως γνωρίζουμε οι μέλισσες παράγουν πέντε προϊόντα. Μελί , γύρη , βασιλικό πολτό , κερί , πρόπολη και δηλητήριο!!!
Το δηλητήριο είναι ένα προϊόν που ενώ έχει συνδεθεί από το ευρύ κοινό με τον πόνο η μέλισσα έχει την ικανότητα να το μετατρέπει σε φάρμακο. Επιστημονικά αναγνωρισμένο αποδείχθηκε οτι μπορεί να θεραπεύσει πολλες ανθρώπινες παθήσεις – ασθένειες.
Πάμε μια αναδρομή στο παρελθόν , για να δούμε την αξία του στα αρχαία χρόνια. Όλα δείχνουν πως οι θεραπευτικές ιδιότητες του δηλητηρίου της μέλισσας, ήταν γνωστές από την αρχαιότητα!
Σύμφωνα με τον αιγύπτιο επιστήμονα Χεγκαζί Αχμέντ, ένας από τους πρώτους Αιγυπτιακούς παπύρους που χρονολογείται από το 2000 π.Χ., αναφέρει τη θεραπευτική χρήση του δηλητηρίου για εξωτερική χρήση, με επίθεση και άπλωμα αυτού στα επίμαχα σημεία του σώματος των ασθενών, ενώ, στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, χρησιμοποιείται σχεδόν από το 1000 ΠΧ .
Στη συνέχεια, το δηλητήριο της μέλισσας έγινε γνωστό για τις θεραπευτικές του ιδιότητες σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς, όπως ήταν η Ελλάδα, η Βαβυλωνία, η Ασσυρία και άλλες.
Ο Ιπποκράτης, που θεωρείται ο «Πατέρας της Ιατρικής» και έζησε μεταξύ 460 και 410 π.Χ., το χρησιμοποιούσε για να θεραπεύει την αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις νόσους.
Ο Καρλομάγνος είχε θεραπευτεί από την ουρική αρθρίτιδα χρησιμοποιώντας το δηλητήριο της μέλισσας.
Στις μέρες μας πιθανολογείται πως ο Ι. Langer, του Πανεπιστήμιου της Πράγας είναι αυτός που δοκίμασε πρώτος το 1899, να αφαιρέσει το δηλητήριο χωρίς να σκοτώνονται οι μέλισσες. Αυτό το πετύχαινε προκαλώντας την αναστροφή του κεντριού τους και συλλογή του δηλητηρίου σε σταγόνες, μέσα σε τριχοειδείς σωλήνες.
Η πραγματική Μελισσοθεραπεία γεννήθηκε στην Αυστρία, μεταξύ των»1800 και 1900, με τον Δρ Φίλιπ Τερκ, ο οποίος τη χρησιμοποίησε για 25 ολόκληρα χρόνια στη θεραπεία των ασθενών που έπασχαν από ρευματισμούς.
Η πρώτη εταιρεία που ξεκίνησε την παρασκευή του δηλητηρίου για εμπορικούς σκοπούς, ήταν η Γερμανική Mack το 1930. Σήμερα στο χώρο αυτό δραστηριοποιούνται πάρα πολλές εταιρείες σε ολόκληρο τον κόσμο, κάνοντας τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων κάθε χρόνο.
Η μέθοδος που χρησιμοποιείται σήμερα είναι αυτή του ηλεκτρικού ερεθίσματος που υποβάλλονται οι μέλισσες, προκείμενου να αντιδράσουν και να εκτελέσουν το «τσίμπημα».
Αυτή η μέθοδος ερευνήθηκε και τελειοποιήθηκε το 1960 στην Τσεχοσλοβακία.
Όταν τις χτυπά το ρεύμα, οι μέλισσες «κεντρίζουν» την επιφάνεια στην οποία περπατούν και η οποία συνήθως είναι γυάλινη. Έτσι, το δηλητήριο ξεραίνετε γρήγορα πάνω στο γυαλί και στη συνέχεια μπορεί να ξυθεί με μια λεπίδα ή με ένα ξυράφι. Η συλλογή στο γυαλί είναι γενικά εύκολη και παράγει ένα προϊόν που εύκολα αποθηκεύεται, και επεξεργάζεται.
Κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του ξηρού δηλητηρίου είναι απαραίτητη η χρήση προστατευτικών γαντιών, γυαλιών και μάσκας συλλογής σκόνης, για να αποφευχθεί οποιαδήποτε επαφή ή εισπνοή του ιδιαίτερα πυκνού και πολύ δραστικού δηλητηρίου με τον άνθρωπο.
Είναι απίθανο μια μέλισσα να αδειάσει όλο το περιεχόμενο του σάκου της που περιέχει δηλητήριο, ακόμα και μετά από επαναλαμβανόμενο κέντρισμα. Επομένως, στην πράξη, μόνο 0,5 έως 1,0 mg του δηλητηρίου μπορεί να συλλεχθεί από κάθε μέλισσα, με έναν μέσο όρο δέκα κεντρισμάτων ανά μέλισσα.
Συνεπώς, απαιτούνται τουλάχιστον 1 εκατομμύριο κεντρίσματα για την παραγωγή ενός γραμμαρίου ξυρού δηλητηρίου. Από την άλλη μεριά, ειδικοί αναφέρουν ότι: ένα γραμμάριο του δηλητηρίου, μπορεί να συλλεχθεί από είκοσι κυψέλες κατά τη διάρκεια μιας περιόδου δύο ωρών.
Η τιμή πώλησης ενός γραμμαρίου δηλητηρίου στην διεθνή αγορά κυμαίνεται από 150 έως 200 ευρώ. Οι τιμές παραγωγού βέβαια θα πρέπει λογικά να είναι πολύ μικρότερες και, όσοι ενδιαφέρονται σοβαρά για μια τέτοια ενασχόληση, καλό θα ήταν να κάνουν μια έρευνα αγοράς σε βάθος, τουλάχιστον όσον αφορά τις τιμές του προϊόντος αυτού.
Οι επιθετικές φυλές μελισσών μπορεί να διεγερθούν τόσο πολύ από την μέθοδο του ηλεκτρικού ερεθίσματος που να φθάσουν στο σημείο να σκοτώνουν η μια την άλλη ή ακόμα και να επιτεθούν σε ανθρώπους.
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις ευρωπαϊκές μέλισσες, που παρ όλα αυτά, παραμένουν ερεθισμένες μέχρι και μια εβδομάδα μετά από την υποβολή τους σε αυτή τη διαδικασία και λέγεται από κάποιους ειδικούς ότι οι αποικίες στις οποίες το δηλητήριο συλλέγεται κάθε τρεις ημέρες, παράγουν 14% λιγότερο μέλι.
Εντούτοις κάποιοι άλλοι ερευνητές δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη. Διαπιστώθηκε ακόμα ότι κατά τη χρησιμοποίηση του ηλεκτρικού ερεθίσματος, ο αποδοτικότερος κύκλος συλλογής ήταν τρεις 15λεπτες διεγέρσεις σε διαστήματα τριών ημερών, επαναλαμβανόμενες μετά από 2 – 3 εβδομάδες.
Αξίζει τέλος να αναφερθεί πως ένας αργεντινός μελισσοκόμος διαπίστωσε ότι με την τροποποίηση του ηλεκτρικού ερεθίσματος, η αποδοτικότητα συλλογής των μελισσών του αυξήθηκε πολύ και οι μέλισσες παρέμειναν ερεθισμένες για λιγότερο χρόνο.
Οι πλέον διαδεδομένοι τύποι παγίδων είναι τροποποιήσεις εκείνης που παρουσίασε πρώτος ο Μπέντον (1963). Οι επιφάνειες τοποθετούνται είτε μεταξύ πατώματος και γονοφωλιάς, ή στην είσοδο της κυψέλης ή σε ένα ειδικό κουτί ανάμεσα στους ορόφους και τα καπάκια των κυψελών.
Στη διεθνή αγορά υπάρχουν αρκετοί κατασκευαστές τέτοιων συσκευών τοποθετείται στην είσοδο της κυψέλης.
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, η ζωή των μελισσών είναι σημαντικά αυξημένη, λόγω της βελτιστοποίησης των παραμέτρων ηλεκτρο-διέγερσης της συσκευής της. Σύμφωνα ακόμα με μια άλλη έρευνα που έχει διεξαχθεί, η βραχυπρόθεσμη, συστηματική ηλεκτρο-διέγερση των μελισσών, μπορεί να οδηγήσει σε μια βελτιωμένη ράτσα, όπου η βασίλισσα να γεννά πιο εντατικά!!
Σήμερα υπάρχει μια συνεχής αύξηση στη ζήτηση του δηλητηρίου της μέλισσας, κυρίως από το εξωτερικό και περισσότερο από χώρες όπως η Κίνα η Ρωσία και η Ιαπωνία, όπου εκεί έχουν προχωρήσει πολύ σε μεθόδους θεραπείας διαφορών ασθενειών, με το δηλητήριο από μέλισσες.
Μερικές γνωστές ασθένειες που οι επιστήμονες καταβάλουν προσπάθειες για να καταπολεμήσουν, με αρωγό το δηλητήριο της μέλισσας είναι: Αρθρίτιδα, ρευματισμοί, μυαλγία, νευραλγία, γαστρικό έλκος, φυματίωση, αθηροσκλήρωση, αλλά και κάποιες λιγότερο γνωστές ακόμα ασθένειες. Ακόμα, καταβάλλεται προσπάθεια και γίνονται πειράματα για την αντιμετώπιση κάποιων μορφών καρκίνου.
Η χώρα μας έχει μείνει πολύ πίσω στην παραγωγή δηλητηρίου μελισσών, σε σύγκριση με άλλες χώρες, και σε σχέση πάντα με το μελισσοκομικό δυναμικό που διαθέτει. Αυτό όμως δεν συμβαίνει μόνο σε επίπεδο παραγωγής, αλλά επεκτείνεται και στο τομέα της προώθησης και φτάνει μέχρι το στάδιο της θεραπείας, από επιστήμονες και της χρήσης, από ασθενείς.
Τα τελευταία βέβαια χρόνια, καταβάλλονται κάποιες προσπάθειες αυτό να αλλάξει σε επίπεδο παραγωγής τουλάχιστον, αφού κάποιοι ιδιώτες μελισσοκόμοι, αλλά και αρκετοί μελισσοκομικοί συνεταιρισμοί, παράγουν, συσκευάζουν και προωθούν μόνοι τους το προϊόν αυτό στο εμπόριο.
Μερικοί μάλιστα συνεταιρισμοί έχουν ήδη παραγγελίες για δηλητήριο μελισσών, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, οι ποσότητες δηλητηρίου που παράγουν έως τώρα είναι πολύ μικρότερες σε σχέση με την ζήτηση που υπάρχει.
Όσοι σκέπτονται να ασχοληθούν σοβαρά με αυτή την εναλλακτική μελισσοκομική δραστηριότητα και να αρχίσουν να παράγουν δηλητήριο μελισσών, καλό θα ήταν να γίνουν μέλη τέτοιων συνεταιρισμών και να διακινούν μέσω αυτών το δηλητήριο που θα παράγουν, αφού είναι προφανές πως ο κάθε ένας χωριστά είναι αδύνατον να βρει αγορές για τόσο μικρές ποσότητες δηλητηρίου, τουλάχιστον προς το παρόν.